Jąkanie u dzieci to problem, który może budzić niepokój rodziców. Niektóre dzieci przechodzą przez okresowe trudności z płynnością mowy, a u innych jąkanie może się utrwalić. Kluczowe jest, aby odpowiednio reagować i wspierać dziecko, aby nie pogłębiać trudności.
Czym jest jąkanie?
Jąkanie to zaburzenie płynności mowy, które objawia się powtarzaniem sylab, przeciąganiem dźwięków lub blokadami w mówieniu. Może mieć podłoże rozwojowe (występujące u małych dzieci, które uczą się mówić) lub utrwalone (gdy trudności utrzymują się dłużej).
Jak wspierać dziecko, które się jąka?
1. Zachowaj spokój i cierpliwość
- Nie poprawiaj i nie ponaglaj dziecka, gdy się zająknie.
- Nie kończ za niego zdań – daj mu czas na dokończenie wypowiedzi.
- Zachowaj naturalny kontakt wzrokowy i okazuj zainteresowanie tym, co mówi, a nie jak mówi.
2. Stwórz spokojne środowisko do rozmowy
- Mów do dziecka wolno i spokojnie, aby pokazać mu właściwy rytm mowy.
- Unikaj presji związanej z szybkim odpowiadaniem – pozwól dziecku mówić we własnym tempie.
- Wspieraj atmosferę bez pośpiechu, unikając sytuacji stresujących podczas rozmowy.
3. Unikaj krytyki i presji
- Nie zwracaj uwagi na jąkanie w sposób, który może wprawić dziecko w zakłopotanie.
- Unikaj komentarzy typu „mów wolniej” czy „przestań się jąkać” – mogą one pogłębiać problem.
- Nie porównuj dziecka do rówieśników – każde dziecko rozwija się we własnym tempie.
4. Wspieraj rozwój płynnej mowy poprzez zabawę
- Śpiewanie piosenek i recytowanie rymowanek mogą pomóc dziecku w poprawie płynności mowy.
- Zabawy w rytmiczne mówienie (np. klaskanie podczas wypowiadania słów) mogą ułatwić dziecku kontrolowanie tempa mowy.
- Czytanie książek na głos w spokojnym tempie wspiera rozwój umiejętności komunikacyjnych.
5. Obserwuj i reaguj w odpowiednim momencie
- Jeśli jąkanie trwa dłużej niż 6 miesięcy, warto skonsultować się ze specjalistą.
- Jeżeli dziecko zaczyna unikać mówienia, wykazuje frustrację lub napięcie związane z mową, pomoc logopedyczna może być konieczna.
- Warto szukać wsparcia, jeśli w rodzinie występowały przypadki jąkania – może mieć ono podłoże genetyczne.
Kiedy udać się do specjalisty?
Warto skonsultować się z logopedą lub psychologiem, jeśli:
✅ Jąkanie trwa ponad 6 miesięcy.
✅ Dziecko zaczyna odczuwać stres związany z mówieniem.
✅ Występują napięcia mięśniowe lub unikanie rozmów.
✅ Problem się nasila zamiast ustępować.
Wczesna interwencja może pomóc dziecku zbudować pewność siebie i poprawić płynność mowy.
Podsumowanie
Jąkanie u dziecka może być przejściowe, ale ważne jest, aby odpowiednio reagować. Kluczowe jest stworzenie spokojnego środowiska, unikanie presji i wspieranie dziecka w komunikacji. Jeśli trudności utrzymują się, warto skorzystać z pomocy specjalisty, aby zapobiec utrwaleniu problemu.